علوم كلاس اول (نيرو)

با عرض سلام

1- در كلاس درس فهماندن مفاهيم پايه با آزمايشات ساده و عملي كه دانش آموز خود نيز انجام مي دهد مستلزم ساده نويسي متن كتاب و درخواست از گروههاي دانش آموزي براي انجام آن آزمايشات در كلاس و تكرار آن ها به طور انفرادي در خانه همراه با خواندن متن كتاب است.

2- سؤالاتي بدون پاسخ از ساده تا ابتكاري كاربردي از متن پيدا كنيم و دانش آموزان بنويسند و بياورند البته كپي نمودن سؤالات كمك شاياني مي كند يا سؤالات مانند علومهاي قديمي در كتاب باشد.

3- كاربردي نمودن مطالب يا خط به خط مفاهيم كتاب كاري بسيار سودمند براي ايجاد انگيزه جهت علم آموزي دانش آموزان در تمام درسها خواهد شد به خصوص علوم رياضي، حرفه و فن يعني مثال عيني بياوريم كه اين مفاهيم را كجا استفاده مي كنند و از خودمان يكسري نوآوري در اين مثال وارد كنيم و مثالهايي جديد هر چند تخيلي بسازيم.

4- مطالب علمي كتاب را نيز با توجه به آيات قرآن بياوريم اينترنت خوب وسيله اي براي اين كار است. مثلاً در رابطه با نيرو در موتور جستجوي گوگل بنويسيم آيات مرتبط با نيرو در قرآن.

5- وسايلي عملي بسازند كه به مفاهيم درس ربط داشته باشد.

6- طرح فعلي كتاب كه توضيح داده است و سؤالي بيان نموده خوب است اما متن آن ساده نيست – جا براي نوشتن سؤال اضافه از متن بامداد درون كتاب نيست يعني بايد بعد از هر بند كتاب سؤالي بنويسند يا در دفترچه سؤال بنويسند.

7- فيلم هاي آموزشي در رابطه با درس باشد كه خوشبختانه در شهرضا در اين امر غني هستيم و از آقاي نوابي كمال تشكر را داريم. بايد در كلاس ها تلويزيون و اينترنت باشد از نوع خوبش.

8- آزمون و ارزشيابي ها دانستني /// تا طراحي (نگرشي) باشد. طرتحي يك وسيه يك راه و ...

9- در اينترنت پرسرعت و كم سرعت بايد در گروه علوم تجربي وبلاگي وجود داشته باشد تا وبلاگ ها همكاران به يكديگر معرفي شده باشد و نحوه ي تدريس هر كدام از درس هايي را كه موفق بوده اند بنويسند تا تجربيات انتقال يابد.

10- يادمان باشد مي خواهيم طرز فكر كردن و صحيح تصميم گرفتن بر اساس واقعايت زندگي را به دانش آموز ياد دهيم يعني خوب و سالم زندگي كردن، كمك به همنوع و آخرت را به دست آوردن كه لازمه اش علم نوآوري و ايمان به خرت جهت تلاش و پيشرفت است و ما معلمان بايد مانند نماز پنجگانه اين مسائل را گوشزد كنيم تا نمرود نسازيم، ابراهيم (ع) و يوسف (ع) در فقلب دانش آموز رخنه كنند و مطيع پيامبر باشند و خدايي شوند. والسلام.

 

علوم تجربي نيرو

با آوردن يك فنر  جمع نمودن فنر و قرار دادن يك كاغذ در بين فنر در وسط طول فنر و رها نمودن فنر نشان مي دهيم كه انرژي جمع شده به انرژي حركتي تبديل شد و به كاغذ چه چيز وارد نمود؟ ضربه، زور، نيرو – با كوك كردن يك ماشين كوكي يا بالا آوردن يك سنگ كوچك و رها كردن آن، از آن ها مي پرسيم چه چيزي به زمين وارد مي كند. ضربه، زور، نيرو.

پس نيرو را تعريف نموده و بنويسند. حالا اقسام نيرو را نام مي بريم و مي گوييم مي خواهيم يك به يك آن ها را توضيح دهيم. مثلاً نيروي گرانشي زمين كه دانش آموز در رابطه با كلمه ي گرانش فهم خاصي ندارد و بايد با كمك درس ادبيات گرانش را توضيح دهيم. (لغتنامه)

حالا علت به وجود آمدن اين نيرو و وضع زندگي در نبود اين نيرو را با مشاركت دانش آموزان بخواهيم. آياتي كه خداوند درباره ي زمين فرموده است را بيان كنيم، كاربرد اين نيرو را با چند آزمايش ساده بخواهيم مثلاً ماشين اسباب بازي و خاك بردن و خاكي كردن آن ها – آب پشت سد را مثال بزنيم نمونه اش را با توربين آزمايشگاه و دينام وصل شده به آن و آبي كه از يك 20 ليتري پره ها را چرخاند توليد برق مي كند.

متن كتاب در توضيح نيروها خوب است.

نيروي تكيه گاه و نحوه ي كار اين نيرو در كشتي ماشين كمك فنرها جنس آن ها ///2 ته قايق كه به دستور نوح عليه السلام بوده است تا در امواج غرق نشوند استفاده از اينترنت براي ديدن عكس هاي قايق هاي جديد و آوردة مطلب در مورد جنس كمك فنرهاي جديد براي مهار نيروي تكيه گاه يا نيروي برگشتي از اجسام و همين طور وسايل ضد ضربه مسيرهاي ماشين ها و قومهاي لباس موتور سوار ///2 را بگوييم آري بايد علوم كمتر باشد و كاربردي نمودنش بيشتر، با بردن يك فوم به كلاس و گذاشتن آن روي نيمكت بگوييم ببينيد چقدر راحتر هستند با زدن ضربه روي فومي كه دستمال زير آن است پخش شده نيرو در آن را به عنوان يك تكيه گاه خوب ياد دهيم.

نيروي اصطاكاك نيرويي كه با كمك يك ميكروسكوپ سطوح صاف و ناصاف را كه داراي برآمدگي و فرورفتگي هستند را ببينند و بفهمند كه اين سطوح در هم درگير مي شوند و جلوي حركت را مي گيرند كاربرد اين نيرو مثل دكمه نواري (عاميانه آن دكمه چسبي) ترمز و لنت و آوردن آن به كلاس و آوردن بلبرينگ و روغن و راههاي كم كردن اصطكاك.

شايد بفرماييد پس سؤالات و جواب و آزمون چه مي شود؟ بعضي درس ها وقت مي برد يا ماكت سيلندر و پيستون را آورده و روغن كاري را بگوييم. يا لباس ضد اصطكاك شناگران در آب و ... تا اينجا يك آزمون مي گيريم.

- درباره ي نيرو بالابرنده از كتاب هاي قديمي پنجم راهنمايي زمان 1357 كمك بگيريم و متن خود كتاب عكس بگيريم و ببينيد با يك يا دو فيلم آموزشي.

- نيروي آهن ربايي متن كتاب جالب سؤالات جالب كاربرد همان مداد آهن ربايي ورقه را با آهن ربا ///3 به تابلو بچسبانيم. دو قطعه آهن رباي همنام يكي به ماشين با چسب و ديگر در دست ما براي درست كردن يك اسباب بازي يا ماهيگيري آهن ربايي يك حوض از ماهي پلاستيكي با چند گيره آهني اين ها وسايلي هستند براي آودن به كلاس – آوردن قطب نما، نيروي الكتريكي را خيلي ساده بيان نموده است و كاربردش را درست تفهيم ننموده است. مثلاً از كتاب كلاس سوم راهنمايي دودگير مثال بزنيم جاروي دستي را مثال بزنيم رعد و برق بخش آب و هواي كتاب خودشان را مثال بزنيم دستگاه فتوكپي را مثال بزنيم.

اما جهت و مقدار نيرو در اينجا متن كتاب عاليست بخوانند و مثال ها را حل كنند و ترازو و نيروسنج بسازند و فيلم هاي فضا را كه در اختيار داريم بخصوص بي وزني در فضا بسيار برايشان جالب است ببينند.

اين واحد نيرو 3 جلسه و 2 آزمون مي خواهند.

/// شكل

با جمع شدن فنر مقدار نيرو را بسجند با يك يك وزنه ي gr 100 كه 1 نيوتن را نشان مي دهد براي درجه بندي بسازند در مغازه رفته با كمي شن و يك پلاستيك و وزنه بسازند.

ترازو بياورين و نخود و لوبيا و فندق و آجر و يا ليوان پر و خالي آب را حساب كنيم با كمك دانش آموز مثلاً لوبيا را به يكي مأموريت دهيم و بعد خودمان در كلاس از وي بخواهيم انجام دهد.

بهتر است از ابتكارات و آزمايشات فيلم بگيريم تا تجربيات زنده باشند.

والسلام

 

به نام الله  سلام باید ابتدا متنهای ساده برای بند بند مطالب علوم تهیه دید تا فهم مطالب کتاب برای دانش اموز راحت باشد(معلم الکترونی )  ۲-با چند کار عملی ساده و ابتکاری که با اوردن وسایل در کلاس یا با در اختیار قرار دادن متن کار عملی به عهده ی دانش اموز و انجام ان در خانه -دانش اموز مطالب را خوب میفهمد

۳-سوالهایی از  متن  تهیه کنیم  که انهارا جواب دهندبا توجه به متن کتاب وچنانچه نفهمیدند به متن ساده نیز سری بزنند که نوشتاری یا الکترونی است بعد جواب صحیح را بگوییم

۴-امتحانها باید با جملات ساده و فهمیدنی هر فصل گرفته و بعد  جواب صحیح را بگوییم بنویسند

۵-شاید بگویید چقدر کار میبرد نه اینطور نیست کار عملی و ازمایشات به ۲۰ جلسه ی ۲۰دقیقه ای هم نمیرسد  اما امتحانها کمی ایثار می خواهد۶ -باید شمرده وخلاصه درس را بیان نمود .ای معلم عزیز مغز دانش اموز کم کم شکل می گیرد در حین تدریس هر بند  درس رابپرسید یا   از  انها بخواهید ازمایشی را انجام دهند تا بفهمند .گوینده تنها نباشید۷-نمره به دقت افراد پاسخگو یادتان نرود  کلاس رقابتی و ارام میشود این مطالب را از سایت www.amouzesh.irib.ir با کمی تغییر میتوان در وبلاگ قرار یا چاپ و در اختیار همه ی دانش اموزان قرار داد. علوم تجربي – سال اول راهنمايي تحصيلي

 

  بخش اول – ماده و تغييرات آن
فصل اول – ماده و ويژگي هاي آن : ساختار ماده

همه ي مواد از ذره هاي بسيار كوچكي به نام اتم ساخته شده اند. اين سخن را نخستين بار دموكريت دانشمند يوناني حدود 2300 سال پيش گفته است او با انديشيدن به آنچه در پيرامون خود مشاهده مي كرد، نتيجه گرفت كه ماده از كنار هم قرار گرفتن تعداد زيادي ذره هاي بسيار كوچك ساخته مي شود. دموكريت اين ذره هاي بسيار كوچك را اتم ناميد (اتم در زبان يوناني به معناي تجزيه ناپذير است) چون دموكريت عقيده داشت اتم ما از ذره هاي كوچكتر ديگري ساخته نشده اند، بنابراين نمي توان آن ها را شكست به اين علت اين ذره ها را غيرقابل شكستن يا اتم نام نهاد. دموكريت براي هر اتم شكلي نيز در نظر گرفت. شکل صفحه ی 3بالای صفحه

 

شكل اتم هاي سازنده مواد مختلف با هم فرق دارند. براي مثال اتم هاي مواد ترش به شكل لوزي هستند و لبه هاي تيز و برنده اي دارند. در حالي كه اتم هاي آب كروي شكل هستند. {یک ازمایش}: (با دیدن ذرات گرد و خاک در نور به دانش اموزان بگوییم دموکریت هم شاید با دقت در اطرافش مثل دیدن ذرات گرد وخاک فهمیده مواد از ذرات ریز ساخته شده)
دو هزار سال پيش پس از دموكريت، يك دانشمند انگليسي به نام جان دالتون مطالعه پيرامون ماده را دنبال كرد . او پس از آشنايي با عقايد دموكريت، ضمن اجراي چندين آزمايش روي مواد گوناگون در عمل به ذره اي بودن ساختار ماده پي برد. دالتون با پذيرش اتم با عنوان كوچكترين ذره سازنده مواد و با اين فرض كه اتم ها، گوي هاي توپري هستند، به توجيه علت تفاوت در رفتار مواد مختلف پرداخت و به نتايج مهمي نيز دست يافت.
1 – جرم و حجم اتم هاي يك عنصر با جرم و حجم اتم هي ديگر عنصرها تفاوت دارند.
2 – اتم هاي يك عنصر را نمي توان شكست و به اتم عنصرهاي ديگر تبديل كرد
3 – اتم ها را نمي توان به وجود آورد و نمي توان از ميان برد
4 – اتم عنصرهاي مختلف با يكديگر مي پيوندند و تركيب ها را به وجود مي آورند دالتون عنصر را ماده اي تصور مي كرد كه از يك نوع اتم ساخته شده است و تركيب را ماده اي مي دانست كه ذره هاي آن را از اتصال دو يا چند نوع اتم مختلف تشكيل شده اند.
امروزه نادرست بودن برخي از نتيجه گيريهاي دالتون آشكار شده است. با اين حال نظريه ي او توانست زمينه پيشرفت چشم گيري را در شناخت ساختار ماده فراهم آورد.

 

  اندازه يك اتم :

در اطراف ما چيزهاي كوچك و بزرگ بسياري وجود دارد. آيا مي توانيد كوچكترين چيزي را نام ببريد كه تا به حال در دور و برخود ديده ايد؟ بي ترديد تصور چيزي به كوچكي يك اتم بسيار دشوارتر است . فكر مي كنيد اتم چه اندازه باشد؟
اگر چه اندازه گيري قطر يك اتم به سادگي اندازه گيري قطر يك توپ فوتبال نيست، با اين حال دانشمندان موفق شده اند به روش هاي پيچيده از اتم ها عكس برداري كنند و قطر آن ها را نيز اندازه بگيرند.شکل صفحه ی 3 پایین صفحه بامیکروسکوپ ذرات سنگ دستمال کاغذی و... ببینند

 

 

 

  اتم و مولكول:

ذره هاي سازنده برخي از عنصرها اتم است. مس عنصري است كه از اتم هاي مس تشكيل شده است. در حاليكه مولكول ها ذره هاي سازنده برخي ديگر از عنصرها و بسياري از تركيب ها هستند. مولكول به گروهي از اتم ها مي گويند كه از اتصال دو يا چند اتم به يكديگر به وجود مي آيند.شکل صفحه ی 6 بالای صفحه

 

مولكول كربن دي اكسيد از گردهم آيي سه اتم (دو اتم اكسيژن و يك اتم كربن) ساخته شده است.
مولكول آب از گردهمايي سه اتم (دو اتم هيدروژن و يك اتم اكسيژن) ساخته شده است. اتم هاي سازنده ي مولكول ها ممكن است يكسان يا متفاوت باشند. در مولكول آب دو نوع اتم مختلف به هم وصل شده اند. اين اتم ها كدامند؟ در مولكول كربن دي اكسيد (شكل بالا – راست) هم دو نوع اتم ديده مي شود.
مولكول هاي سازنده برخي از مواد از اتصال اتم هاي يكساني ساخته شده اند . مولكول هاي سازنده دو عنصر را در شكل صفحه ی6 پایین صفحه

 


عنصر مس از اتم هاي مس تشكيل شده است.
مولكول گوگرد از چند اتم گوگرد ساخته شده است.
مولكول اكسيژن از دو اتم اكسيژن ساخته شده است. {یک ازمایش} (با اوردن عناصر وچند ترکیب با کمک خمیر اسباب بازی اتم مولکول و ترکیب وعنصر به انها یاد دهیم با توجه به شکلهای کتاب ) شاید بپرسند چگونه اتم ومولکول را دیده اند بحث میکروسکوپهای دقیق وپشرفته را گفته و خلاصه مطلب را بنویسن البته بعضی از سوالات که مهم به نظر میرسند

ويژگي هاي ماده:
در يك استكان كه تا نيمه پر از ماسه است مقدار كمي آب بريزيد ، چه روي مي دهد؟ ماسه ي درون استكان ويژگي هايي دارد كه علت مشاهده ي اين پديده را بايد در آن جست و جو كرد. ماسه ساختاري دانه اي دارد. يعني از كنار هم قرارگرفتن دانه هاي كوچكي تشكيل شده است.
اگر با يك ذره بين دانه هاي ماسه موجود در استكان نگاه كنيد، فضاهاي خالي بسياري را در لابه لاي آن خواهيد ديد.اين فضا همان جايي است كه آب درون آن ها وارد مي شود. همان گونه كه مي دانيد ماده نيز ساختاري ذره اي دارد و بنابراين حدس مي زنيم كه مانند ماسه بايد ميان ذره هاي سازنده آن فضاهاي خالي وجود داشته باشد.  

 

  جنبش ذره هاي سازنده ي ماده:

ذره هاي سازنده ماده، پيوسته در جنبش اند، به عبارت ديگر ممكن است كه ذره ها از جايي به جاي ديگر حركت كنند (حركت انتقالي) به دور خود بچرخند ( حركت چرخشي) يا لرزش داشته باشند (حركت ارتعاشي) هر يك از اين حركت ها با تركيبي از آن ها نيز ممكن است در ميان ذره هاي ماده مشاهده شود. اگر چه اين ذره ها ديده نمي شوند، اما به آساني مي توان بوجود حركت در آن ها پي برد.
نوع و ميزان جنبش ذره ها در سه حالت مختلف ماده يعني جامد، مايع و گاز متفاوت است. در واقع همين تفاوت است كه حالت هاي مختلف ماده را از يكديگر متمايز مي كند.  مثلا مقداری جوهر در اب و با شمع روشن زیر ظرف حرکت را ببینند